LENFÖDEM NEDİR?
Lenfödem; sıklıkla kolların ve bacakların etkilendiği aynı zamanda yüz, gövde, karın veya genital bölgede de ortaya çıkan vücudün bir bölümünün şişmesi olayıdır. Lenfödem, cilt altındaki dokularda proteince zengin sıvının birikmesi sonucu oluşur ve tedavi edilmediği takdirde hasta için önemli klinik sonuçlara sebep olur. Sonrasında da bu kronik durum ilerlemeye devam eder.
ENFÖDEM TEDAVİSİ
Tedavinin amacı vücudun belli bölgelerinde var olan şişliği en aza indirmek ve bu azaltılmış durumu korumaktır. Lenfödem kronik bir süreç olmakla beraber doğru tedavi ve iyi bir bakımla kontrol altında tutulabilir. Lenfödem tedavisi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzman Hekimi ve konusunda eğitimli Lenfödem Fizyoterapisti tarafından yürütülmektedir. Tedavi, dört safhadan oluşmaktadır.
Manuel Lenf Drenajı: Lenf damar sisteminin çalışmasını artıran nazik bir manuel tedavi tekniğidir. Lenfödemde , lenf sıvısı yeniden yönlendirme teknikleri bloke olmuş alanlardan daha merkezi yerleşmiş sağlıklı lenf damarlarına doğru, oradan da venöz sisteme yönlendirilir. Manuel tekniğin tipi ve sırası her hasta için özel olarak belirlenmektedir. Bu da ödemin aşaması ve alanına bağlı olarak değişir. Manuel lenf drenajının lenfatik dolaşıma etkisi olmayan diğer masaj teknikleriyle karıştırılmaması önemlidir. Çünkü diğer masaj teknikleri lenfödem için yararlı olmadığı gibi zararları da olabilir.
Kompresyon bandajlaması : Lenfödem azalsa bile lenfatikler bir daha asla aynı normal yapı ve çalışma sistemlerini kazanamazlar. Ciltteki elastikiyeti asla bir daha eski haline gelemediği gibi boşalmış extremitede her zaman yeniden sıvı birikme riski vardır. Yeniden sıvı birikimini önlemek için efektif/yeterli basınç uygulması şarttır. Tedavinin fazına göre kısa çekişli bandajlar, bası giysisi, ikisinin birlikte kullanılması ve bandaj alternatifleri uygulamaları uygulanır.
Cilt bakımı:Lenfödem hastalarının cildi oldukça kuru ve enfeksiyonlara karşı hassastır. Cilt kuru ise çatlakların oluşumuna zemin hazırlar ve bu durum enfeksiyon riskini artırır. Azalmış lokal immün cevap ve artmış difüzyonmesafesi nedeniyle enfeksiyonlar sık görülür. Amaç :bakteri ve mantar gelişminden ve takip eden enfeksiyonlardan kaçınmak;kuru cilde yeterli nemi uygulamak; hiperkeratozisleri azaltmak ve cildin yumuşaklığını geliştirmektir.
Egzersiz : Lenfödemle mücadelede bütünleyici bölümdür. Manuel lenf drenajı ve kompresyon bandajlamasının ardından mutlaka kişiye özel olarak hazırlanan egzersiz programı uygulanmalıdır.